تأثیر برنامه آموزش تغذیه بر افزایش وزن توصیه شده دوران بارداری براساس الگوی اعتقاد بهداشتی: کارآزمایی بالینی تصادفی شده

زمینه و هدف: تغذیه در دوران بارداری نقش مهمی در سلامت مادر، جنین و نتیجه آن دارد. در این بین یکی از تغییرات مهم، افزایش وزن زنان باردار به عنوان یکی از شاخص های معتبر تغذیه در این دوران است که بر اساس شاخص توده بدنی (bmi) سنجیده می شود. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر برنامه آموزش تغذیه بر افزایش وزن در زنان باردار براساس الگوی اعتقاد بهداشتی در شهر گناباد انجام شد. روش بررسی: در این کارآزمایی بالینی، 110 زن باردار مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهری گناباد در سال 1388 در دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفتند. در مرحله پیش آزمون، داده ها در دو گروه توسط پرسشنامه محقق ساخته، در نوبت اول مراقبت دوران بارداری جمع آوری شدند. سپس برنامه مداخله آموزشی دو جلسه ای برای گروه آزمون اجرا گردید. در ادامه، پس آزمون در آخرین نوبت مراقبت بارداری، از دو گروه به عمل آمد. داده ها با استفاده از آزمون های تی زوج، تی مستقل، کای اسکوئر در سطح معنی داری 05/0p< تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: در این بررسی آزمون ها اختلاف معنی داری را بین تحصیلات، تعداد بارداری، سابقه سقط، شغل و میانگین سنی در دو گروه نشان ندادند. بعد از مداخله میزان میانگین نمره آگاهی، حساسیت، شدت، تهدید، منافع و موانع درک شده و رفتار تغذیه ای در گروه آزمون اختلاف معنی داری داشت (01/0>p)، که در گروه کنترل تنها میانگین نمره آگاهی این اختلاف را نشان داد (01/0>p). همچنین آزمون ها، اختلاف معنی داری را بین دو گروه در خصوص کسب وزن مطلوب در این دوران نشان دادند. نتیجه گیری: طبق نتایج این مطالعه، کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی در جهت آموزش تغذیه به منظور افزایش وزن توصیه شده در زنان باردار می تواند مؤثر باشد، به طوری که میزان افزایش وزن مطلوب با توجه به bmi مادر به حداکثر و افزایش وزن مغایر با استاندارد به حداقل می رسد.